Door: Boris Bouwman Veel klimaatromans zijn een commercieel succes, ontvangen lovende kritieken en genieten veel media-aandacht. Nu dit specifieke literaire veld groeit denken wetenschappers na over hoe Angelsaksische klimaatromans een bijdrage leveren aan het politieke debat over klimaatverandering. Wat blijkt? Engelstalige klimaatfictie staatminder ver af van politiek of beleidsvorming dan je misschien zou denken. Maar:…

De heks is een personage die in onze culturele verbeelding vaak wordt geassocieerd met mysterie, magie en de natuur. In de literatuur en vanuit de geschiedenis draagt zij tegenstrijdige betekenissen met zich mee. Meestal zien we haar als een mondige of machtige vrouw, waardoor ze tussen machtige mannen en onderdrukte vrouwen in kan komen te…

Het verhoogde percentage van mensen met longkanker in IJmuiden rondom de fabrieken van Tatasteel (Kankeratlas, n.d.), de uitstoot van per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) door de Chemoursfabriek in Zuid-Holland die schadelijk zijn voor het immuunsysteem van mensen en eveneens kanker kunnen veroorzaken, het coronavirus en andere zoönotische virussen overgedragen van dier op mens, die zich vervolgens…

Klimaatverandering is overal om ons heen. De A12 is vaker wel afgezet door Extinction Rebellion dan niet en ook op verjaardagen en familie-uitjes lijkt het onderwerp altijd weer op tafel te komen. Des te interessanter is het dan ook dat het thema van klimaatverandering de literaire wereld nog niet overgenomen lijkt te hebben. Sterker nog,…

In De bewaker (2009) van Peter Terrin volgen we ik-verteller Michel en zijn collega Harry, twee bewakers van een parkeergarage die toegang geeft tot een appartementencomplex van de rijksten. Beiden werken voor ‘de organisatie’ die voorziet in bevoorrading, uniforms en die hun de mogelijkheid biedt om op te klimmen tot de ‘top in de bewaking’…

‘Een mensenleven is te kort om tot veel meer dan één inzicht te komen’ (p. 158), denkt de hoofdpersoon van Donald Niedekkers Waarachtige beschrijvingen uit de permafrost (2022). Het is een passende en veelbelovende gedachte, omdat de verteller juist het perspectief van een enkel mensenleven overstijgt: de naamloze ik-figuur zit namelijk sinds 1597 diepgevroren in…

“In het binnenhof van de academie was een moestuin”, vertelt Nina Polak in een interview met de Volkskrant over haar verblijf in een atelier op de kunstacademie Jan van Eyck in Maastricht. “Alle studenten waren bezig met de theorie van de natuur. Maakten zich druk om hoe met het groen en het klimaat om te…

‘Denk eraan hoe jullie de natuur proberen te onderwerpen, ondergeschikt te maken aan jullie eigen behoeften. Dat zit diep verweven in jullie denken. […] Jullie denken bijvoorbeeld ook dat je natuurschade kunt compenseren. Dat is voor iemand als ik, uit een compleet ander land en een andere cultuur, heel grappig’ (p. 106). Dit zijn de…

De Griekse filosoof Aristoteles (384-322 v.Chr.) schreef in zijn Politika al dat de mens het enige politieke dier is, omdat mensen kunnen spreken en in dat spreken onderscheid kunnen maken tussen goed en kwaad. De mens bepaalt en het dier fungeert als politieke speelbal. Of dit waar is, wordt steeds vaker bekritiseerd maar dat de…

Iedereen kent wel het beeld van de rijdende vrachtwagens op de snelweg met varkenssnuitjes die naar buiten steken waarbij je duidelijk kan zien dat ze eigenlijk veel te dicht op elkaar staan. Of je nu vegetariër bent of niet, menig mens voelt medelijden met deze dieren als je er op die manier mee wordt geconfronteerd….